veronese gody w kanie galilejskiej

sł/muz. Piotr PałkaWielbienie z Maryją Królową - 13.05.2017 - 100. Rocznica Objawień Fatimskich - Częstochowa - Jasna GóraOrkiestra symfoniczna i band Inicja Paolo Cagliari. Paolo Caliari, known as Paolo Veronese (1528–1588), was an Italian Renaissance painter, based in Venice, known for large-format history paintings of religion and mythology, such as The Wedding at Cana (1563) and The Feast in the House of Levi (1573). Included with Titian, a generation older, and Tintoretto, a decade senior W Kanie Galilejskiej odbywało się wesele i była tam Matka Jezusa. Zaproszono na to wesele także Jezusa i Jego uczniów. A kiedy zabrakło wina, Matka Jezusa rzekła do Niego: «Nie mają wina». Jezus Jej odpowiedział: «Czyż to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto? Czy jeszcze nie nadeszła godzina moja?» Media in category " The Hermit Saints Triptych by Hieronymus Bosch". The following 4 files are in this category, out of 4 total. Hieronymus Bosch - Hermit Saints Triptych.jpg 53,039 × 39,332; 284.79 MB. Hieronymus Bosch - Hermit Saints TriptychFXD.jpg 3,940 × 2,807; 2.86 MB. Jheronimus Bosch 006 central panel 03 detail 01.jpg 600 × 479; 73 KB. Free delivery and returns on eligible orders. Buy Bluebird Puzzle 1000 el. Wesele w Kanie Galilejskiej [PUZZLE] at Amazon UK. Site De Rencontre Pour Homme Et Femme Gratuit. PUNKT WYJŚCIADRUGA NIEDZIELA ZWYKŁA • Rok C • KOLOR SZAT: zielony • KOLEKTA: Będziemy się modlić, aby Bóg obdarzył nasze czasy swoim pokojem • CZYTANIA: Księga Izajasza 62,1–5 • Psalm 96,1– 10 • Pierwszy List do Koryntian 12,4–11 • Ewangelia wg św. Jana 2,1–11CHMURA SŁOWASTO SŁÓWHistoria piękna i prosta. W Kanie Galilejskiej, na weselu, pojawia się Jezus i Maryja. Gdy brakuje wina, czyni pierwszy znak: przemienia wodę w w tej historii, że Jan w opowiadaniu o weselu pomija jego oczywistych bohaterów: pannę i pana młodego. Tyle że… panem młodym jest Jezus (jak inaczej brzmią z tą świadomością słowa starosty weselnego…) A gdzie panna młoda? Czyje zaślubiny odbyły się w Kanie Galilejskiej?STACJA7 POLECACałego Kościoła i każdego wierzącego. To sens znaku objawionego w Kanie (EWANGELIA). Jan w zaskakujący sposób opisuje tajemnicę tak często obecną w Starym Testamencie: Bóg poślubia swój lud (PIERWSZE CZYTANIE).Kana Galilejska z miejscowości, gdzie odbyło się najsłynniejsze wesele w historii, staje się miejscem w historii Twojego zbawienia. Jezus poślubia swój Kościół, poślubia Ciebie. Każdy z nas wszystkich jest jedyny, wybrany, Maryja, niezwykły świadek na ślubie, wciąż powtarza: Zróbcie wszystko, cokolwiek Wam równieżCzytanie z Księgi Izajasza(Iz 62, 1-5)Przez wzgląd na Syjon nie umilknę, przez wzgląd na Jerozolimę nie spocznę, dopóki jej sprawiedliwość nie błyśnie jak zorza i zbawienie jej nie zapłonie jak pochodnia. Wówczas narody ujrzą twą sprawiedliwość i chwałę twoją wszyscy królowie. I nazwą cię nowym imieniem, które usta Pana prześliczną koroną w rękach Pana, królewskim diademem w dłoni twego Boga. Nie będą więcej mówić o tobie «Porzucona», o krainie twej już nie powiedzą «Spustoszona». Raczej cię nazwą «Moje w niej upodobanie», a krainę twoją – «Poślubiona». Albowiem spodobałaś się Panu i twoja kraina otrzyma jak młodzieniec poślubia dziewicę, tak twój Budowniczy ciebie poślubi, i jak oblubieniec weseli się z oblubienicy, tak Bóg twój tobą się Słowo Boże.•PIERWSZE CZYTANIE Powtórne zaślubiny • Iz 62, 1-5Przepiękne słowa miłości. Bóg do narodu izraelskiego mówi tak, jak zakochany mężczyzna do ukochanej kobiety. „Ciebie zaślubię”.KSIĘGA: Izajasza • AUTOR: Trito-Izajasz • CZAS POWSTANIA: II poł. VI w. – I poł. V w. przed Chr. (po wygnaniu babilońskim) • KTO MÓWI: prorok (w imieniu Boga) • ADRESACI: Jerozolima • KATEGORIA: mowa prorockaTRZY KSIĘGI • Przypomnijmy, że Księga Izajasza to jedna z najważniejszych z ksiąg prorockich. Składa się z sześćdziesięciu sześciu rozdziałów. Chociaż całą księgę cechuje jedność teologiczna, zwykle dzieli się ją na trzy części, którym przypisuje się różne autorstwo i czas powstania. Różny czas powstania jest o tyle ważny, że adresatami każdej z części są Izraelici w różnej sytuacji swojego narodu: • pierwsza część dotyczy Izraela przed wygnaniem, bliskiego upadku z powodu niewierności, • druga skierowana jest do Izraelitów, którzy utracili swe państwo i są na wygnaniu, • trzecia powstała już po powrocie z TRZECIEJ KSIĘGI • W zeszłym tygodniu słyszeliśmy fragment pochodzący z drugiej części księgi, a tym razem pierwsze czytanie pochodzi z ostatniej, trzeciej części (rozdziały 56–66). Autor to anonimowy prorok (umownie: Trito-Izajasz) mający związek z myślą Izajasza. Działał w Palestynie w czasie powrotu z wygnania. W swoim dziele podkreśla świętość Boga i Jerozolimy oraz rysuje wizję czasów ostatecznych, w których zbawienie objąć ma wszystkie narody • Trito-Izajasz mówi do Izraelitów powracających z niewoli babilońskiej. Żyją oni w swoim kraju trochę jak obcy, otoczeni przez cudzoziemców i tych, którzy osiedlili się tu podczas ich nieobecności. To rodzi pytania i wątpliwości. Co oznacza obecność pogan w Ziemi Obiecanej? Czyżby Bóg wybrał i pobłogosławił narody pogańskie w miejsce niewiernego Izraela? Jaki jest dalszy sens bycia Izraelitą i zachowywania Prawa?OBLUBIENIEC WESELI SIĘ • Usłyszymy fragment słowa Boga skierowany do powracającego z wygnania do Jerozolimy ludu Izraela. Zauważmy ciekawą metaforę: Bóg traktuje Jerozolimę osobowo, jak kobietę, małżonkę, która powraca po latach rozłąki • Zwróćmy uwagę na obraz miłości Boga do ludzi, który mimo zdrad nie przestaje kochać i zawsze będzie wierny miłości.(Ps 96 (95), 1-2a. 2b-3. 7-8. 9 i 10ac)REFREN: Pośród narodów głoście chwałę Panu pieśń nową,śpiewaj Panu, ziemio Panu,sławcie Jego dnia głoście Jego Jego chwałę wśród wszystkich narodów,rozgłaszajcie Jego cudapośród wszystkich Panu, rodziny narodów,oddajcie Panu chwałę i uznajcie Jego Panu chwałę należną Jego imieniu,Uwielbiajcie Pana w świętym przybytku,zadrżyj, ziemio cała, przed Jego wśród ludów, że Pan jest królem,będzie sprawiedliwie sądził ludy.•PSALM Śpiewajcie Panu • Ps 96 (95), 1-2a. 2b-3. 7-8. 9 i 10acPodczas wygnania babilońskiego Izraelici jasno zrozumieli prawdę o wyjątkowości swego Boga. Wyraża to Psalm 96 • AUTOR: lewita • CZAS POWSTANIA: czasy powygnaniowe, po 538 r. przed NAD NARODAMI • Psalm 96 należy do gatunku tehillah, czyli modlitwy uwielbienia. Należy do grupy psalmów sławiących królowanie Jahwe. Hymniczny charakter psalmu sugeruje, że był on wykorzystywany w liturgii jerozolimskiej, prawdopodobnie podczas jednego z wielkich świąt świątynnych • Psalm wykazuje wyraźne cechy teologii powygnaniowej – podkreśla uniwersalny wymiar Boga Izraela. Na wygnaniu babilońskim Izrael, konfrontując się z panteonem pogańskim, odkrywa w szczególny sposób prawdę o jedyności i nieporównywalności swego Boga. Rodzi się wówczas teologia Jahwe Pana nad wszystkimi narodami i Stwórcy całej NA SYJONIE • Psalm 96 łączy z pierwszym czytaniem wzmianka o Syjonie. Psalmista zachęca wiernych Izraelitów, aby oddali chwałę Panu i złożyli Mu ofiary na Jego dziedzińcach, w Jego świętym przybytku. Z Jerozolimy, Świętego Miasta Boga, płynie na cały świat pieśń uwielbienia na cześć Zbawcy, Ojca i Króla wszystkich z I Listu św. Pawła do Koryntian(1 Kor 12, 4-11)Bracia: Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch; różne też są rodzaje posługiwania, ale jeden Pan; różne są wreszcie działania, lecz ten sam Bóg, sprawca wszystkiego we wszystkich. Wszystkim zaś objawia się Duch dla wspólnego dobra. Jednemu dany jest przez Ducha dar mądrości słowa, drugiemu umiejętność poznawania według tego samego Ducha, innemu jeszcze dar wiary w tymże Duchu, innemu łaska uzdrawiania przez tego samego Ducha, innemu dar czynienia cudów, innemu proroctwo, innemu rozpoznawanie duchów, innemu dar języków i wreszcie innemu łaska tłumaczenia języków. Wszystko zaś sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu tak, jak Słowo Boże.•DRUGIE CZYTANIEDary Ducha • 1 Kor 12, 4-11Paweł to jeden z pierwszych teologów Nowego Testamentu, który kładzie podwaliny pod naukę o Duchu Świętym. Oto jego nauka o Pierwszy List do Koryntian • NADAWCA: św. Paweł i Sostenes • ADRESACI: wspólnota chrześcijańska w Koryncie • CZAS POWSTANIA: ok. 54 r. • MIEJSCE POWSTANIA: EfezKAWAŁEK PO KAWAŁKU • Fragmentów Pierwszego Listu do Koryntian słuchamy zawsze w niedziele zwykłe między okresem Bożego Narodzenia a Wielkim Postem: fragmenty pierwszej części listu w roku A, drugiej – w roku B, trzeciej – w roku C. Właśnie rozpoczynamy ciągłą lekturę rozdziałów 12–16, która potrwa aż do początku Wielkiego Postu • Przypomnijmy: Paweł założył wspólnotę koryncką podczas swojej drugiej podróży misyjnej. Wspólnota zmagała się z wieloma problemami natury praktycznej, koncentrującymi się wokół tego, jak przeżywać życie w świetle Ewangelii w pogańskim mieście, jakim jest Korynt. Wysłała do Pawła list z pytaniami, na które apostoł odpowiada w piśmie nazwanym Pierwszym Listem do W KORYNCIE • W niedziele zwykłe roku A (👁 JUTRO NIEDZIELA ROK A, II–VIII NIEDZIELA ZWYKŁA) wsłuchiwaliśmy się w problemy dotyczące podziałów -sporów i braku jedności we wspólnocie. W roku B kwestie, na które odpowiadała Paweł, to: rozwiązłość seksualna, kwestie małżeństwa i celibatu, udział w ucztach pogańskich i ofiary składane bożkom (👁 JUTRO NIEDZIELA ROK B, II–VIII NIEDZIELA ZWYKŁA). Przed nami – przez kolejne niedziele roku C – lektura fragmentów nauki Pawła o • Usłyszymy dziś początek długiej sekcji rozdziałów 12–14 traktującej o Duchu Świętym, który jest dawcą różnych darów i wyznacza różne posługi w Kościele. On łączy w jedno wspólnotę, która składa się z wielu członków, tak aby stanowiła prawdziwe Ciało Chrystusa. Paweł podkreśla, że poszczególne dary złożone w nas są owocem wolnej, niczym nieograniczonej decyzji Ewangelii wg św. Jana(J 2, 1-11)W Kanie Galilejskiej odbywało się wesele i była tam Matka Jezusa. Zaproszono na to wesele także Jezusa i Jego uczniów. A kiedy zabrakło wina, Matka Jezusa rzekła do Niego: «Nie mają wina». Jezus Jej odpowiedział: «Czyż to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto? Czy jeszcze nie nadeszła godzina moja?» Wtedy Matka Jego powiedziała do sług: «Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie». Stało zaś tam sześć stągwi kamiennych przeznaczonych do żydowskich oczyszczeń, z których każda mogła pomieścić dwie lub trzy miary. Jezus rzekł do sług: «Napełnijcie stągwie wodą». I napełnili je aż po brzegi. Potem powiedział do nich: «Zaczerpnijcie teraz i zanieście staroście weselnemu». Ci więc zanieśli. Gdy zaś starosta weselny skosztował wody, która stała się winem – a nie wiedział, skąd ono pochodzi, ale słudzy, którzy czerpali wodę, wiedzieli – przywołał pana młodego i powiedział do niego: «Każdy człowiek stawia najpierw dobre wino, a gdy się napiją, wówczas gorsze. Ty zachowałeś dobre wino aż do tej pory». Taki to początek znaków uczynił Jezus w Kanie Galilejskiej. Objawił swoją chwałę i uwierzyli w Niego Jego słowo Pańskie.•EWANGELIAKana Galilejska • J 2, 1-11Gdzie w opowiadaniu podziała się panna młoda? Nie ma o niej żadnej wzmianki. Jan to mistrz ukrytych znaczeń: W Kanie odbyło się niezwykłe wesele. Kto inny odegrał tu rolę pana młodego i panny św. Jan • CZAS POWSTANIA: ok. 90 r. • KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: Kana Galilejska • CZAS: ok. 30 r. • BOHATEROWIE: Jezus, Matka, uczniowie, pan młody, starosta, goście weselni • WERSJE: brakJAN I JEGO DZIEŁA • Najmłodszy z apostołów oprócz Ewangelii stworzył również Apokalipsę i trzy listy. Choć autorem jest Jan, wiadomo, że ostateczny tekst Ewangelii opracowali w Efezie ok. 90 r. jego uczniowie. Ewangelia Janowa jest więc jednym z najpóźniej powstałych pism Nowego Testamentu • Jako taka bardzo różni się od trzech pozostałych Ewangelii. Gdy Synoptycy kładą nacisk na chronologiczne przedstawienie faktów z życia Jezusa, dla Jana kryterium budowy narracji jest ukazanie tajemnicy osoby ZNAKI • Ewangelię dzieli się zazwyczaj na dwie części – Księgę Znaków (👁 J 1–12) i Księgę Krzyża (👁 J 13–21) • W 2 rozdziale Ewangelii Jana towarzyszymy Jezusowi podczas pierwszego tygodnia Jego nauczania. Ewangelista mówi nie o cudach, lecz siedmiu znakach objawiających misterium Pana. Jezus poprzez znaki zaczyna objawiać, kim jest. Pierwszym z nich jest przemiana wody w wino na weselu w Kanie GALILEJSKA • Ewangelia opowiada o tym, co wydarzyło się w Kanie Galilejskiej. Powszechnie znamy ten fragment: interwencja Maryi spowodowała, że Jezus przyszedł z pomocą, gdy na weselu zabrakło wina • Słuchając fragmentu, starajmy się odnaleźć ukryte znaczenie, które przemyca św. Jan: ktoś inny okazuje się starostą czuwającym nad przebiegiem wesela, ktoś inny jest prawdziwym panem młodym w Kanie. A gdzie się podziała Panna młoda? Kogo zaślubia Jezus?Wesele w Kanie_ Cornelis de Baellieur_ XVII wiekGody w Kanie Galilejskiej_ Paolo Veronese_ 1562 Luwr_ ParyżGody w Kanie_ James Tissot_ m. 1886 a 1894 Brooklyn Museum_ USAWesele w Kanie_ Hieronim Bosch_ m. 1555 a 1600 Museum Boijmans Van Beuningen_ Rotterdam_ HolandiaPredstawienie wesela w Kanie na fresku_ Cyr Manuel Evgenikos_ XIV Tsalenjikha_ Gruzja Kim był Paolo Veronese? Paolo Veronese to wybitny włoski malarz okresu renesansu. Żył i tworzył w XVI wieku, a to, co pozostawił po sobie, do dziś rozbudza wyobraźnię amatorów stylowego urządzania wnętrz. Wyszukana ornamentyka, różnorodna tematyka i nieskończona wyobraźnia – to cechuje jego obrazy, zaliczane do najwybitniejszych dzieł malarstwa renesansowego, a freski jego autorstwa zdobią między innymi Pałac Dożów w Wenecji. Paolo Caliari jest autorem licznych obrazów na płótnie pt. "Uczta w domu Lewiego", "Gody w Kanie Galilejskiej", "Zaślubiny św. Katarzyny", "Chrzest Chrystusa", "Święta Rodzina ze Świętą Barbarą i małym Świętym Janem", "Święta Helena", "Wenus i Mars", "Comte de Porto ze swoim synem Adriano" oraz "Śmierć Prokris", który można podziwiać w Museum des Beaux-Arts w Sztrasburgu. Jak doszło do tego, że Veronese stał się tak wybitnym artystą, co wpłynęło na jego sukces i dlaczego jego styl jest uznany do dziś? Paolo Caliari, Paolo Cagliari czy Paolo Veronese? Paolo Veronese, a właściwie Paolo Caliari lub Paolo Cagliari urodził się w 1528 roku w Weronie, z racji miejsca swych narodzin otrzymał później przydomek "Veronese". Jego ojciec Gabriel Caliari był kamieniarzem, więc Paolo od najmłodszych lat miał styczność z rzeźbą oraz zgłębił też podstawy architektury. W latach 40 XVI wieku pobierał nauki i pracował u współczesnych włoskich artystów, zdobył ich uznanie i zaczął być rozpoznawalny. Początek lat 50 przyniósł Paolo Veronese kolejne sukcesy poza miastem rodzinnym. Namalował wtedy freski w Villii Soranzo w Treville oraz "Kuszenie w katedrze w Mantui) W 1553 roku Paolo Veronese przeniósł się na stałe do Wenecji, gdzie został zatrudniony w Pałacu Dożów, już jako znany i rozpoznawalny artysta. W latach 1553-1554 powstało tam między innymi "Porwanie Prozepiny" oraz liczne freski. W latach 50 nastąpił gwałtowny rozkwit twórczości artysty we Włoszech. W dziełach Paolo Cagliari'ego przejawiały się głównie wątki religijne ale też portrety. Podczas wizyty w Rzymie w 1560 roku Paolo Veronese zagłębił się w twórczość Michała Anioła oraz Rafaela, co miało wyraźny wpływ na jego dalszą karierę. W jego obrazach widocznie odbiły się znamiona sztuki mitologicznej i były one naszpikowane scenami rodzajowymi, również o tematyce historycznej i religijnej. W roku 1574 roku doszło do pożaru w Pałacu Dożów, a Paolo Veronese ponownie został u nich zatrudniony przy renowacji oraz dekoracji nowych wnętrz. Okres dekoracji pałacu zaowocował wieloma wybitnymi dziełami artysty owalne płótno "Triumf Wenecji" i obraz "Porwanie Europy". Czym charakteryzują się jego obrazy? Paolo Veronese był malarzem wszechstronnym, wyróżniał się tym na tle innych współczesnych malarzy weneckich, którzy byli zazwyczaj wyspecjalizowani w jednej dziedzinie. Ponadto umiał świetnie posługiwać się kolorami, znakomicie opanował malowanie połyskujących tkanin oraz był doskonałym kolorystą, co można zaobserwować w dziełach artysty. Jego prace stały się na tyle pożądane, że wiele dworów w Europie chciało, aby Veronese u nich pracował, ale Wenecja była jego ukochanym miejscem i chciał tworzyć tylko tam. W roku 1573 artysta popadł w tarapaty za sprawą swojej interpretacji "Ostatniej wieczerzy", na której oprócz Jezusa i apostołów są też inni świeccy ludzie oraz zwierzęta. Inkwizycja doprowadziła do procesu, na którym artysta tłumaczył, że "artyści są trochę jak poeci i szaleńcy" i mają prawo na swój sposób interpretować nawet wątki religijne. Niestety nie przekonało to trybunału inkwizycyjnego, który jednogłośnie stwierdził naruszenie doktryny Kościoła katolickiego i zarządził usunięcie z obrazu niepotrzebnych postaci. Zmiana koncepcji obrazu była niemożliwa ze względu na wcześniej podpisaną umowę z dominikanami, w której Paolo zobowiązał się do namalowania obrazu z osiemdziesięcioma postaciami. Taka zmiana mogłaby kosztować Veronese wiele z racji niedotrzymania ustaleń, tak więc zmieniła nazwę obrazu na "Uczta w domu Lewiego" i wyszedł ze sporu obronną ręką. Obraz można podziwiać w niezmienionej formie w Gallerie dell'Academia w Wenecji. Styl Veronese w ArtDecor24 W sklepie internetowym ArtDecor24 proponujemy niezwykle dekoracyjne figurki, szkatułki, świeczniki i inne drobiazgi wykonane z konglomeratu ceramiczno-alabastrowego i pokryte warstwą brązu w stylu Veronese. Wykonane są współcześnie, metodami gwarantującymi ich trwałość i odporność na zarysowania, jednocześnie przypominających wyglądem dawny, wiekowy styl. Świetne na wszelkie okazje dla osób ceniących sobie jakość wykonania oraz oryginalność. Ponadto różnorodność tematyczna i symboliczna figurek sprawia, że łatwo dopasować je do poszczególnych okazji. Figurka aniołka może być upominkiem z okazji chrztu, a romantyczna figurka pary młodej pasuje na prezent ślubny. Dobierzmy symbolikę figurki do zainteresowań, okazji czy cech osoby, z która dzielimy się tym prezentem. Dzięki temu prezent nie będzie uniwersalnym drobiazgiem, a dobranym indywidualnie skarbem na całe życie. Eleganckie figurki Veronese ozdobne w ofercie sklepu internetowego ArtDecor24 są zróżnicowane pod kątem cen i stylu tak, aby każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Figury z brązu prezentują różne postaci: np. rycerzy, aniołki, kobiety o pięknej, niespotykanej urodzie. W zależności od wyboru figurki mogą pasować do gabinetu albo harmonizować kobiece, subtelne wnętrze. Wysoka jakość brązu, którego użyto do wykonania figurek, gwarantuje ich trwałość i odporność na zarysowania. Nasze finezyjne figurki i figury Veronese posiadają estetyczne opakowania, które jednocześnie zapewniają bezpieczną podróż figurek do Twojego domu i są idealne na prezent. Figury świętych czy znanych władców wprowadzą do domu prawdziwy smak luksusu. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą. Złożone przez Państwa zamówienie zrealizujemy tak szybko, jak to możliwe i dostarczymy prosto do Państwa drzwi. Gody w Kanie Autor Paolo Veronese Data powstania między 1562 a 1563 Medium olej na płótnie Wymiary 660 × 990 cm Miejsce przechowywania Lokalizacja Luwr Gody w Kanie Galilejskiej (Wesele w Kanie) – obraz włoskiego malarza renesansowego Paola Veronesego, powstały między 1562 a 1563 dla Klasztoru św. Jerzego w Wenecji na wyspie San Giorgio Maggiore. Benedyktyni weneccy zamówili obraz dla swego refektarza w 1562. Obraz miał być olbrzymi i monumentalny, miał zakrywać całą ścianę i stwarzać perspektywiczne wrażenie otwierającej się przestrzeni. Sukces dzieła sprawił, iż inne wspólnoty monastyczne zaczęły doceniać i zamawiać u Veronesa podobne dzieła. Pomimo swych rozmiarów w 1797 obraz został wyjęty z ram, zwinięty i wywieziony przez wojska Napoleona do Francji. Obecnie obraz znajduje się w Luwrze. Tematyka[edytuj | edytuj kod] Tematem obrazu są opisane w Ewangelii Jana Gody w Kanie Galilejskiej, w których miał uczestniczyć Jezus Chrystus wraz z Maryją i Apostołami[1]. Uczta ta, która odbyła się w Kanie w Galilei, miała być tłem dla pierwszego cudu Jezusa − przemiany wody w wino[2]. Veronese ukazał postać Chrystusa w samym centrum obrazu. Obok Zbawiciela siedzi Matka Boża i Uczniowie. Na obrazie postacie biblijne wymieszane są namalowanymi w strojach z epoki malarza wenecjanami. Młodzi siedzą po lewej stronie dzieła, starosta zaś po prawej. Artysta przedstawił około 130 biesiadników. Samego siebie Veronese przedstawił na pierwszym planie, to jeden z muzykantów ubrany na biało, grający na violi da gamba. Na obrazie zostało przedstawionych wiele symboli religijnych, krojone na tarasie mięso ma być odniesieniem do ofiary Chrystusa i Eucharystii; służba roznosi biesiadnikom owoce pigwy – symbol małżeństwa[3]. Przypisy[edytuj | edytuj kod] ↑ Por. Ewangelia Jana rozdz. 2 wersety 1-12. ↑ Eugenio Alliata: Kana. 2008-08-28. [dostęp 2010-11-05]. ↑ The Wedding Feast at Cana (ang.). [dostęp 2010-11-05]. Cud w Kanie w sztuceGody w Kanie, warsztat Boscha, między 1555 a 1600Gody w Kanie, Carl Bloch, XIX w Kanie, warsztat Wincka, XVIII w Kanie, Cornelis de Bailleur, XVII w Kanie, Duccio di Buoninsegna, 1308-1311Gody w Kanie, Giotto, XIV w. (Cappella Scrovegni)Gody w Kanie, Giusto de’ Menabuoi, XIV w Kanie, El Greco, ok. 1600Witraż w Chartres, XIII w. Cud w Kanie Galilejskiej – według Ewangelii św. Jana Jezus Chrystus przemienił wodę w wino podczas wesela w Kanie, galilejskim miasteczku w pobliżu Nazaretu. Przemienienie wody w wino jest pierwszym z 37 opisanych w Ewangeliach cudów Jezusa w okresie jego publicznej działalności. Świadkami cudu mieli być apostołowie i Maryja, matka Jezusa. Miasteczko obecnie jest identyfikowane z Kefar Kanna[1]. Opis tego cudu nie znajduje się w Ewangeliach synoptycznych, umieszczony jest on tylko w opisie działalności Jezusa spisanym przez św. Jana Apostoła (J 2,1-11). Treść przekazu ewangelicznego[edytuj | edytuj kod] Ewangelista Jan stwierdza na początku, iż wesele miało miejsce trzeciego dnia. Egzegeci interpretują, że chodzi o trzeci dzień od decyzji udania się do Galilei lub spotkania z Natanaelem, któremu Chrystus zapowiedział, iż: „zobaczy jeszcze większe rzeczy” (J 1,50)[2]. Poprzez wzmiankę o trzecim dniu, wszystkie opisane na początku Ewangelii Janowej wydarzenia są umieszczone w ramach jednego pełnego tygodnia, prowadząc dzień po dniu do dnia siódmego (por. J 1, oraz 2,1), w którym miał miejsce cud będący objawieniem się chwały Bożej w Jezusie[3]. Cud ten jest pierwszym z siedmiu znaków, które służą Janowi Ewangeliście do stworzenia struktury swego dzieła. Jan używa greckiego słowa semeion lub też ergon w znaczeniu „czyn”, w odróżnieniu od tradycji synoptycznej, gdzie spotyka się termin dynamis, znaczący tyle co „akt mocy”. Jezus został zaproszony na gody weselne wraz ze swoją matką, towarzysząc jej. W trakcie uroczystego przyjęcia weselnego zabrakło wina. Maria zwróciła się do syna, mówiąc mu o tej palącej potrzebie gospodarzy. Po dialogu z synem, poleciła uczniom: „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie”. Egzegeci porównują tu Jezusa do Józefa egipskiego. Podobnie wyraził się faraon podczas głodu w Egipcie: Udajcie się do Józefa i czyńcie, co wam powie (Rdz 41,55). Jezus nakazał wypełnienie stągwi kamiennych wodą[4]. Następnie polecił zaczerpnąć i zanieść do spróbowania staroście weselnemu. Starosta dał świadectwo o jakości trunku. Woda zamieniła się bowiem w wino. Pod koniec perykopy Jan wyjaśnia sens znaku, było nim objawienie chwały Bożej i wzmocnienie wiary uczniów (Por. J 2,11)[5]. Z Kany Jezus udał się, według narracji Janowej, do Kafarnaum, w towarzystwie swej matki i uczniów (Por. J 2,12). Tekst według Biblii Tysiąclecia[edytuj | edytuj kod] 1Trzeciego dnia odbywało się wesele w Kanie Galilejskiej i była tam Matka Jezusa. 2Zaproszono na to wesele także Jezusa i Jego uczniów. 3A kiedy zabrakło wina, Matka Jezusa mówi do Niego: «Nie mają już wina». 4Jezus Jej odpowiedział: «Czyż to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto? Czyż jeszcze nie nadeszła godzina moja?» 5Wtedy Matka Jego powiedziała do sług: «Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie». 6Stało zaś tam sześć stągwi kamiennych przeznaczonych do żydowskich oczyszczeń, z których każda mogła pomieścić dwie lub trzy miary. 7Rzekł do nich Jezus: «Napełnijcie stągwie wodą!» I napełnili je aż po brzegi. 8Potem do nich powiedział: «Zaczerpnijcie teraz i zanieście staroście weselnemu!» Ci więc zanieśli. 9Gdy zaś starosta weselny skosztował wody, która stała się winem – a nie wiedział, skąd ono pochodzi, ale słudzy, którzy czerpali wodę, wiedzieli – przywołał pana młodego 10i powiedział do niego: «Każdy człowiek stawia najpierw dobre wino, a gdy się napiją, wówczas gorsze. Ty zachowałeś dobre wino aż do tej pory». 11Taki to początek znaków uczynił Jezus w Kanie Galilejskiej. Objawił swoją chwałę i uwierzyli w Niego Jego uczniowie. 12Następnie On, Jego Matka, bracia i uczniowie Jego udali się do Kafarnaum, gdzie pozostali kilka dni[6] Interpretacje teologiczne[edytuj | edytuj kod] Teologia katolicka[edytuj | edytuj kod] W ujęciu A. Jankowskiego OSB[edytuj | edytuj kod] W interpretacji Augustyna Jankowskiego OSB milczenie tekstu o szczegółach personalnych państwa młodych świadczy, że dla Jana ważne było samo wydarzenie jako obraz-symbol teologiczny. Na pewno Maria była bliską rodziną, skoro wydawała polecenia sługom. Uroczystości weselne u Żydów bywało, że trwały około tygodnia lub nawet dwóch (por. Tb 8,20; 10,8). Popularnie, w języku kolokwialnym nazywano wesele „piciem”. Wino, które rozwesela serce ludzkie (Ps 104,15) i jest starotestamentowym symbolem miłości oblubienicy (Pnp 7,10; 8, było więc niezbędnym elementem świętowania. Ale w opowiadaniu Jana wino otrzymało jeszcze inne duchowe znaczenie. Cud w Kanie został umieszczony przez Ewangelistę-Redaktora razem ze znakiem oczyszczenia świątyni (J 2,13-22). Obydwa znaki mają wymowę mesjańską i kultyczną, i zostały napisane według tego samego schematu objawieniowego (epifanijnego). Opowiadanie o interwencji Jezusa w świątyni ukazuje go jako Mesjasza, broniącego czystości miejsca kultu. Opis sytuacji na dziedzińcach świątyni wskazuje, że tego oczyszczenia Jezus nie mógł przeprowadzić inaczej, jak przez Swą cudowną moc. Zdarzenie to zapowiada też nowy kult, który nastanie po tajemniczym zburzeniu świątyni i jej odbudowaniu – dwóch faktach przekraczających wyobraźnię słuchaczy Jezusa. Zaś cud przemiany wody w wino zapowiada Eucharystię jako centrum nowego kultu, przygotowującą ucztę w królestwie niebieskim przy stole Pana (Łk 22,30) – zapowiadaną wcześniej przez proroctwo mesjańskie i eschatologiczne Izajasza (Iz 25,6). W obydwóch opowiadaniach występują podobne kontrasty między tym, co dawne, niedoskonałe, a nową pełnią mesjańską. W cudzie przemiany dwukrotnie wymieniona woda jest symbolem starego porządku – jako służąca do żydowskich oczyszczeń, które niebawem miały stracić całe swoje znaczenie wobec nadejścia nowego kultu w Duchu i prawdzie (J 4,23n). Wino zaś jest symbolem nowości, którą przynosi Chrystus. Znaczenie obfitości wina ukazuje Księga Przysłów 9,1-6: Mądrość zbudowała sobie dom i wyciosała siedem kolumn, nabiła zwierząt, namieszała wina i stół zastawiła. Służące wysłała, by wołały z wyżynnych miejsc miasta: Prostaczek niech do mnie tu przyjdzie. Do tego, komu brak mądrości, mówiła: Chodźcie, nasyćcie się moim chlebem, pijcie wino, które zmieszałam. Odrzućcie głupotę i żyjcie, chodźcie drogą rozwagi! Wino powstałe z wody to nowa nauka Jezusa, ale też i symbol Eucharystii, którą Chrystus ustanowi później w wieczerniku (Mt 26,26-29), będącej zapowiedzią uczty w niebie, o której prorokował Izajasz (Iz 25,6). Zwrócenie się Jezusa do matki „Niewiasto!” ma wydźwięk uroczysty i abstrahuje od więzów krwi. Podobnie jak pod krzyżem (J 19, 27), gdzie Maria jest ukazana nie tyle jako matka, co jako figura Kościoła-Oblubienicy. Także w odniesieniu do cudu w Kanie, istotne nie było pragnienie wybawienia z kłopotu gospodarzy, lecz symbolika przyszłych godów Jezusa Chrystusa z Oblubienicą – Kościołem[7]. W ujęciu Jana Pawła II[edytuj | edytuj kod] Matce Jezusa w tej perykopie nadane jest imię niewiasty, ma to znaczenie typiczne (por. Rdz 3,15; Ga 4,4; J 19,26; Ap 12,1). Pisze o tym Jan Paweł II w Encyklice „Redemptoris Mater” nn. 21-24[8]. Papież zinterpretował cud w Kanie galilejskiej jako pierwsze nauczanie Ewangelii o uczestnictwie Maryi w zbawczej misji jej Syna Jezusa jako duchowej matki i pośredniczki między Chrystusem i Jego uczniami: Możemy więc powiedzieć, że w powyższym zapisie Ewangelii Janowej znajdujemy jakby pierwszy zarys prawdy o macierzyńskiej trosce Maryi. Prawda ta znalazła wyraz również w magisterium ostatniego Soboru. Warto zauważyć, jak macierzyńska rola Maryi została przedstawiona przezeń w odniesieniu do pośrednictwa Chrystusa. Czytamy bowiem: „Macierzyńska rola Maryi w stosunku do ludzi żadną miarą nie przyćmiewa i nie umniejsza tego jedynego pośrednictwa Chrystusowego, lecz ukazuje jego moc”, ponieważ „Jezus Chrystus jest jedynym pośrednikiem między Bogiem a ludźmi” (por. 1 Tm 2, 5-6). Ta macierzyńska rola wypływa – dzięki upodobaniu Bożemu – „z nadmiaru zasług Chrystusowych, na Jego pośrednictwie się opiera, od tego pośrednictwa całkowicie jest zależna i z niego czerpie całą moc swoją” (Lumen gentium, 60). Właśnie w takim znaczeniu wydarzenie w Kanie Galilejskiej jest jakby zapowiedzią pośrednictwa Maryi, które skierowane jest do Chrystusa, a zarazem zmierza do objawienia Jego zbawczej mocy (Redemptoris Mater 22)[8]. W ujęciu Joachima Gnilki[edytuj | edytuj kod] Zdaniem Joachima Gnilki użycie słów „Niewiasto” zamiast „Matko” wprowadzają pewien dystans. Służy on podkreśleniu całkowitej przynależności Jezusa do Ojca, z którym jest on złączony w pełnieniu jego woli. Słowa „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie” podkreślają chrystocentryczną orientację Ewangelii i zawierają w sobie aluzję, że również Maria jest gotowa pełnić wolę Jezusa[9]. Teologia protestancka[edytuj | edytuj kod] Zdaniem Ulricha Wilckensa w odpowiedzi udzielonej Marii (J 2,4) Jezus podkreśla swoją suwerenność – nikt nie może zmusić go do uczynienia cudu, nawet jego matka. Maria uznaje to, oddając inicjatywę Jezusowi (J 2,5). Jezus nie ogranicza się do naprawy niekomfortowej sytuacji, co było intencją matki, ale czyni z cudu znak swego mesjańskiego panowania. Dokonując cudu w stągwiach przeznaczonych do oczyszczeń Jezus wskazuje na zastąpienie żydowskich rytuałów przez oczyszczenie jego krwią przelaną na krzyżu, symbolizowaną przez wino. Widoczne jest też nawiązanie do starotestamentowej i wczesnojudaistycznej symboliki obfitości wina jako znaku czasów ostatecznych (Iz 25,6, Am 9,13, Etiopska Księga Henocha 10,19, Apokalipsa Barucha syryjska 29,5). Niewykluczone jest też nawiązanie do greko-hellenistycznych przekazów o Dionizosie. W ten sposób podkreśla, że jego zbawcze dzieło daje uczestnictwo w dobrodziejstwach życia wiecznego. Cud stanowi też antycypację eschatologicznej uczty, podobnie jak Wieczerza Pańska[10]. Niezależni komentatorzy[edytuj | edytuj kod] Według prof. Uty Ranke-Heinemann wydarzenia w Kanie nigdy nie miały miejsca, a opowieść o cudzie ma swój rodowód w starożytnym święcie Dionizosa: W rzeczywistości motyw historii o przemianie wody w wino jest typowym motywem legendy Dionizosa, w której właśnie cud jest cudem epifanii boga i dlatego tę przemianę ustalono na porę święta Dionizosa, tzn. noc z 5 na 6 stycznia (...) Dzień 6 stycznia przyjmuje się za datę wesela w Kanie[11][12]. Prawnik i badacz Biblii Weddig Fricke w swojej książce Ukrzyżowany w majestacie prawa[13] wysuwa hipotezę, iż użycie słowa „niewiasta” przez Jezusa odnośnie do jego matki świadczy o utrzymywaniu dużego dystansu syna do matki. Wesele w Kan opisane przez Jana jest prawdopodobnie weselem jednego z braci lub sióstr Jezusa a Maria jest, co zrozumiałe, panią domu. Zwrócenie się służby w sprawie braku wina właśnie do niej, a nie do rzekomego gospodarza potwierdza to przypuszczanie. Ben-Chorin wyciąga wniosek; Jeśli któreś ze słów Jezusa są autentyczne, to zapewne te twarde i tak jawnie nieuzasadnione słowa karcące matkę, która publicznie kompromituje, gdyż kto miałby takie słowa zmyślić?[14] Fricke zauważa, iż Jezus nigdy nie zwrócił się do matki z miłością używając jedynie słów: niewiasta i rodzicielka. Podobną interpretację podaje były profesor teologii katolickiej Hubertus Mynarek w swej książce Jezus i kobiety: miłosne życie Nazarejczyka[15] oraz Karlheinz Deschner w Krzyżu Pańskim z Kościołem pisząc: (...) Jezus milczy całkowicie w sprawie swego poczęcia przez Ducha Świętego i zrodzenia z dziewicy, nigdy nie nazywa Maryi matką, nigdy nie mówi o miłości do matki, często szorstko się do niej odzywa, ona zaś uważa go za szaleńca[16] Według pisarki zajmującej się kulturą Żydów europejskich posługujących się językiem jidysz oraz humorem żydowskim, Salci Landmann, postawa Jezusa w stosunku do Marii nie jest wzorem do naśladowania: Dobitniej nie można wyrazić, jak niewielkie było przywiązanie Jezusa do matki i jak mało nadaje się historyczny Jezus na punkt oparcia dla religijnego kultu matki[17] Wpływ na duchowość chrześcijańską i liturgię[edytuj | edytuj kod] Na miejscu wesela w Kanie Galilejskiej znajdują się obecnie katolickie i prawosławne sanktuaria Pierwszego cudu Jezusa[1]. Ewangeliczny opis cudu często odczytywany jest podczas obrzędów zawierania sakramentu małżeństwa w Kościele katolickim. Same Gody w Kanie są jedną z tajemnic światła dodanych do wcześniejszych piętnastu tajemnic różańcowych przez papieża Jana Pawła II w 2002. Perykopa przedstawiana była wielokrotnie w sztuce chrześcijańskiej[18]. Zobacz też[edytuj | edytuj kod] Cud Słońca Cud eucharystyczny Przypisy[edytuj | edytuj kod] ↑ a b Donato Baldi OFM: W Ojczyźnie Chrystusa. Przewodnik po Ziemi Świętej. s. 293–294. ↑ Przypis do J 2,1 w Biblia Tysiąclecia. Wyd. 3. Poznań: Pallottinum, 1991, s. 1218. ↑ Por. przypis do J 2,1 w: Biblia Jerozolimska. Poznań: Pallottinum, 2006, s. 1477. ISBN 83-7014-519-1. ↑ Razem od 384 do 576 litrów, za przypisem do J 2,6 w Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu: najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem. s. 2334. ↑ Richard S. Ascough: Uzdrawiał, przemieniał, wskrzeszał. s. 147–152. ↑ Przekład: J. Drozd, Biblia Tysiąclecia, wydanie 5, Poznań 2000. ↑ A. Jankowski OSB: Matka Jezusa w Kanie Galilejskiej. W: Tenże: Dwadzieścia dialogów z Jezusem. s. 50–55. ↑ a b Jan Paweł II: Encyklika „Redemptoris Mater” – O błogosławionej Maryi Dziewicy w życiu pielgrzymującego Kościoła. [dostęp 2011-10-24]. Cytat: Znajdujemy się zarazem w samym centrum urzeczywistniania obietnicy zawartej w protoewangelii: „potomstwo niewiasty zmiażdży głowę węża” (por. Rdz 3, 15). Jezus Chrystus bowiem swą odkupieńczą śmiercią zwycięża zło grzechu i śmierci u samego korzenia. Jest rzeczą znamienną, iż zwracając się do Matki z wysokości Krzyża nazywa Ją „niewiastą” i mówi do Niej: „Niewiasto, oto syn Twój”. Podobnie zresztą odezwał się i w Kanie Galilejskiej (por. J 2, 4). Jakże wątpić, że zwłaszcza teraz – na Golgocie – zwrot ten sięga głębiej w tajemnicę Maryi i dotyka Jej szczególnego „miejsca” w całej ekonomii zbawienia? ↑ Joachim Gnilka: Teologia Nowego Testamentu. Kraków: Wydawnictwo „M”, 2002, s. 403. ISBN 83-7221-278-3. ↑ Ulrich Wilckens: Das Evangelium nach Johannes. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1998, s. 54–59, seria: Neue Testament deutsch. ISBN 3-525-51379-8. [dostęp 2015-04-18]. ↑ Uta Ranke-Heinemann Nie i Amen wyd Uraeus, Gdynia 1994 ISBN 83-85732-15-2, s. 89, cytat za Rudolfem Bultmanem „Das Evangelium des Johannes 1962 s. 83. ↑ W kalendarzu liturgicznym Kościoła Katolickiego 6 stycznia to Święto Objawienia Pańskiego (Trzech Króli), a fragment nawiązujący do wydarzeń w Kanie Galilejskiej odczytywany jest 17 stycznia za; Kalendarz Liturgiczny 17 stycznia 2010 lub 26 sierpnia za: Kalendarz Liturgiczny 26 sierpnia 2011. ↑ Ukrzyżowany w majestacie prawa. Osoba i proces Jezusa z Galilei. Gdynia: Uraeus, 1996, s. 293, seria: Biblioteka Club Voltaire. ISBN 83-85732-39-X. ↑ Ben-Chorin Mutter Mirjan, Monachium 1971, za W. Fricke, s 101. ↑ Przeł. z niem. Norbert Niewiadomski, Gdynia: Uraeus, 1995, s. 128–136 ISBN 83-85732-23-3. H. Mynarek porzucił kapłaństwo w 1972 r., odebrano mu wówczas misję kanoniczną i pozbawiono stanowiska na katolickim wydziale teologicznym w Bambergu. ↑ Karlheinz Deschner, Krzyż Pański z Kościołem, Marek Zeller (tłum.), Gdynia: Wydawnictwo Uraeus, 1994, s. 242, ISBN 83-85732-29-2. ↑ Cytat za: Wedding Fricke Ukrzyżowany w majestacie prawa wyd Uraeus, Gdynia 1996 ISBN 83-85732-30-X, s. 100–101. ↑ Patrz galeria w haśle. Bibliografia[edytuj | edytuj kod] Wydania Pisma Świętego z komentarzami[edytuj | edytuj kod] Biblia jerozolimska. Szkoła Biblijna w Jerozolimie (oprac.). Poznań: Pallottinum, 2006, s. 1803. ISBN 83-7014-519-1. Ewangelia według św. Jana. W: Biblia Tysiąclecia. J. Drozd (przekład). Wyd. 5. Poznań: Pallottinum, 2000, s. 1218. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu: najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem. Częstochowa: Święty Paweł, 2008, s. 2334. ISBN 978-83-7424-196-0. Opracowania[edytuj | edytuj kod] Richard S. Ascough: Uzdrawiał, przemieniał, wskrzeszał: największe cuda Jezusa w interpretacji znanego biblisty. Kraków: Wydawnictwo eSPe, 2007, s. 147–152. ISBN 978-83-7482-111-7. Donato Baldi OFM: W Ojczyźnie Chrystusa. Przewodnik po Ziemi Świętej. Aleksander Kowalski (tłum. i uzupełn.). Wyd. 2. Kraków-Asyż: Franciszkanie, 1993. Gryglewicz F. Pierwszy cud Jezusa. „Częstochowskie Studium Teologiczne”. 15–16 (1988–91). s. 7–14. Jankowski A. OSB: Matka Jezusa w Kanie Galilejskiej. W: Tenże: Dwadzieścia dialogów z Jezusem. Kraków: Nemrod, 2004, s. 43–55. ISBN 83-920450-1-7. Jan Paweł II: Encyklika „Redemptoris Mater” – O błogosławionej Maryi Dziewicy w życiu pielgrzymującego Kościoła, nn. 21-24. 25 marca 1987. [dostęp 2011-10-24]. Ostrowski L. Znak Jezusa w Kanie Galilejskiej. „Warszawskie Studium Teologiczne”. 1 (1983). s. 122–135. Stachowiak L.: Maryja w Kanie Galilejskiej. W: U boku Syna. F. Gryglewicz (red.). Lublin: 1984, s. 85–94. Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod] Raymond E. Brown: Wesele w Kanie Galilejskiej (J 2,1-11). W: notes biblijny... [on-line]. [dostęp 2011-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013–04–26)]. pde Bazylika św. Marka w Wenecji W przeciwieństwie do minionych stuleci, XVI i XVII – wieczna Republika Wenecka, nie była już potęgą polityczną, ekonomiczną, handlową i militarną. Stopniowe przeniesienie szlaków handlowych na wschód i otwarcie nowych ścieżek morskich, oraz konkurencja w tej dziedzinie, ze strony innych europejskich państw (głównie Anglii i Niemiec), znacznie osłabiła pozycję Wenecji. Nie wpłynęło to na szczęście na życie artystyczne i nadal pozostawała ona miastem sztuki. Wielu wybitnych twórców, rozwijało tam swój talent, zaś mieszkańcy z pełnym zaangażowaniem i zamiłowaniem, brali udział w różnego rodzaju wydarzeniach kulturalnych. Informacji na temat celebracji świąt, widowisk i koncertów, dostarczyć mogą chociażby zachowane z tamtego okresu obrazy, bowiem spośród wszystkich muz, to właśnie malarstwo i muzyka, szczyciły się w Wenecji największą sławą. Najważniejszą, muzyczną instytucją Wenecji była bazylika Św. Marka. Stanowiła ona również (jako świątynia) patronat nad miastem i całą Republiką. To tu głównie wierni mogli zetknąć się z muzyką, w przeróżnej formie. Najpierw z powszechną w XVI wieku muzyką organową, następnie zaś z kompozycjami przeznaczonymi na zespoły instrumentalne. Muzycy, instrumentaliści, stali się popularni, ponieważ z łatwością mogli brać udział w pieszych procesjach. Pomysł kompletowania zespołu instrumentalnego bazyliki sięgał prawdopodobnie okresu, w którym działał w niej Giovani Gabrieli. Jak wiadomo bowiem, muzyk do swoich kompozycji wprowadzał oprócz głosów wokalnych również instrumentalne symfonie. Pierwotnie tego typu zespoły składały się z kornecistów, puzonistów i fagocistów. Później stopniowo zaczęto angażować również skrzypków (począwszy od roku 1614), kontrabasistów (1614 r.), wiolonczelistów (1638 r.), violinistów (1656 r.) oraz trębaczy (1691 r.). Należy pamiętać jednak, że wielu kompozycjom instrumentalnym i wokalnym, nadal towarzyszył akompaniament organów. Giovanni Gabrieli, ur. między 1554 a 1557, zm. 1612, Wenecja Działająca przy bazylice Św. Marka kapela przez długi okres czasu była zespołem w całości finansowanym przez dożę (ówczesny naczelnik państwa weneckiego), który niejednokrotnie uznawał muzyków za swoją własność. Początkowo liczba instrumentalistów nie przekraczała sześć osób, z czasem jednak znacznie zwiększyła swoje rozmiary. W I połowie XVII wieku przy świątyni działało już ok. 30 śpiewaków i ponad 20 instrumentalistów. Ponadto do muzyków, niejednokrotnie dołączano również chłopców uczących się śpiewu w przykościelnej szkole, a także wynajmowanych na specjalne okazje dodatkowych artystów – głównie instrumentalistów. Opieka nad zespołem instrumentalnym weneckiej świątyni powierzana była osobie maestro di capella. Do jego głównych obowiązków należało: szkolenie, nadzór, utrzymywanie stałej pozycji kapeli oraz dobór repertuaru. Począwszy od I połowy XVI wieku posadę tę obejmowali: urodzony we Flandrii Adrian Willaert, jego uczeń Cipriano de Rore, Gioseffo Zarlino, Baldassare Donati, Giovani Croce, Giulio Cesare Martini i wreszcie Claudio Monteverdi (od roku 1613). Przy końcu XVI i na początku XVII wieku, wierni uczestniczący w nabożeństwach w bazylice mieli możliwość zetknąć się z różnorodnymi gatunkami i formami muzycznymi. W niektóre święta do oprawy Nieszporów wykorzystywano polichóralne psalmy. Wykonywane były one nie tylko przez dwa chóry z bazyliki złożone z profesjonalnych śpiewaków, oraz chór młodych kapłanów, ale także instrumenty. Ponadto często prezentowano utwory instrumentalne różnych rodzajów, które mogły być przeplatane z utworami wokalnymi. Za czasów działalności Monteverdiego, w bazylice preferowano styl a capella, choć wiadomo, że równocześnie od ok. 1614 roku zaczął się rozwijać tzw. stile moderno (głosy solo z continuo i później z towarzyszeniem innych instr.). Podczas piastowania przez Monteverdiego urzędu maestro di capella, w bazylice dość popularnym zwyczajem było zestawianie głosów wokalnych z teorbą. Potrafiło na niej grać wielu ówczesnych śpiewaków. W tym samym czasie (od ok. 1615 r.), w okresie Wielkiego Tygodnia, powszechną była praktyka wykorzystywania klawesynu jako instrumentu akompaniującego. Bibliografia: Ewa Obniska, Caludio Monteverdi. Życie i twórczość, Gdańsk Mangsen, Sonata, (Baroque), w: The New Grove Dictionary of Music and Musicans, red. Stanley Sadie ,tom 23, Londyn 2001, s. 671 – Ongaro, Eleanor Selfridge – Field, Venice (To 1600, 1600-1750), w: The New Grove Dictionary of Music and Musicans, red. Stanley Sadie, tom 26, Londyn 2001, s. 398 -407. AG Nawigacja wpisu

veronese gody w kanie galilejskiej